Διαβάσαμε ένα ενδιαφέρον άρθρο για τη συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών, στο infokids.gr, και θελήσαμε να το μοιραστούμε μαζί σας!
Πόσο εύκολα ξεσπάει σε θυμό το παιδί; Αλλά και πόσο εύκολο του είναι να τον διαχειριστεί και να τον λύσει, προχωρώντας παρακάτω. Πώς συνεργάζεται με τα άλλα παιδιά, τι στάση κρατά σε περιπτώσεις σύγκρουσης, μπορεί να αποδεχτεί κάποια πράγματα για τον εαυτό του, είναι υπεύθυνο απέναντι σε «υποχρεώσεις» που του έχουν ανατεθεί ή το ίδιο θέλει να εκπληρώσει;
Εμείς μιλήσαμε με την εκπαιδευτικό κ. Τζίνα Λιλή για ένα θέμα τεράστιας σημασίας, που αφορά την ομαλή συναισθηματική εξέλιξη ενός παιδιού. Πρόκειται για τη συναισθηματική νοημοσύνη και την κατάλληλη «συναισθηματική αγωγή», που θα το βοηθήσει να μάθει να γνωρίζει και να χειρίζεται τα δικά του συναισθήματα.
Με τον όρο «συναισθηματική νοημοσύνη» αναφερόμαστε στην ικανότητα του ατόμου να κατανοεί και να ελέγχει τα συναισθήματα που πηγάζουν από μέσα του, αλλά και εκείνα των ανθρώπων γύρω του. Κάτι τέτοιο θα το βοηθήσει ιδιαίτερα στις διαπροσωπικές του σχέσεις μεγαλώνοντας.
Τι είναι η Συναισθηματική Αγωγή
Όπως μας λέει η κ. Λιλή η συναισθηματική αγωγή αναφέρεται σε όλες τις ικανότητες που αποτελούν τη συναισθηματική νοημοσύνη στο πλαίσιο των συναισθηματικών αλληλεπιδράσεων των παιδιών στο οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον.
Οι ικανότητες που περιλαμβάνονται είναι:
η ικανότητα αντίληψης, έκφρασης και χειρισμού των συναισθημάτων
ο αυτοέλεγχος
η ενσυναίσθηση
η ποιοτική επικοινωνία
η διαδικασία επίλυσης συγκρούσεων και προβλημάτων
η διεκδικητική στάση
η προσωπική υπευθυνότητα
η αυτοεπίγνωση
η αυτοαποδοχή
η ικανότητα για συνεργασία
Πώς λειτουργεί μέσα στην τάξη
Στο επίπεδο της σχολικής τάξης η συναισθηματική αγωγή των παιδιών βασίζεται στη γνώση και την ανταπόκριση στα ψυχολογικά χαρακτηριστικά και τις ανάγκες τους. Η συναισθηματική αγωγή και η καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης προετοιμάζει ουσιαστικά τα παιδιά να γίνουν δεκτικά σε έννοιες όπως η διαφορετικότητα, ο αμοιβαίος σεβασμός, η κατανόηση απέναντι στο συνάνθρωπο. Τα ίδια τα παιδιά, διερευνώντας και κατανοώντας τον εσωτερικό τους κόσμο, έχουν την ευκαιρία να αξιοποιήσουν καλύτερα τις δυνατότητές τους και να αισθάνονται πιο χαρούμενα και ικανά να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της κοινωνίας.
Μέσα από την καλλιέργεια ενός κλίματος αλληλοεκτίμησης και εμπιστοσύνης, εκπαιδευτικοί και γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να καλλιεργήσουν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη, καθώς ο ρόλος των γονέων κρίνεται ιδιαίτερα καθοριστικός. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η συμμετοχή των γονιών, έπειτα από επικοινωνία με το δάσκαλο, κρίνεται πολύ σημαντική και θα βοηθήσει στην επίτευξη του στόχου.
Τα βασικά συναισθήματα που μπορούν να επεξεργαστούν στα πλαίσια αυτής της εκπαίδευσης τα παιδιά ηλικίας 3-4 ετών είναι: χαρά, λύπη, θυμός, έκπληξη, φόβος.
Τεχνικές διαχείρισης αρνητικών συναισθημάτων
Καθώς τα παιδιά αυτής της ηλικιακής ομάδας δεν είναι δυνατόν να διδαχτούν τέτοιου είδους τεχνικές, τείνουν να διαχειρίζονται τα αρνητικά τους συναισθήματα με βάση τα πιο κοντινά τους πρότυπα, τα οποία είναι οι γονείς τους. Για παράδειγμα, ο γονιός αντιδρά στο αρνητικό συναίσθημα του παιδιού /του συζύγου με θυμό, έντονες αντιδράσεις και δυνατές φωνές: το παιδί αναπαράγει τις συμπεριφορές αυτές στις συναναστροφές του με γονείς/αδέρφια/συμμαθητές… Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι για να μπορεί το παιδί να αντιδρά με λογική, ψυχραιμία, διαλλακτικότητα και συνεργατικό πνεύμα, θα πρέπει οι γονείς πρώτοι να πράττουν αναλόγως. Αυτό ίσως ακούγεται λίγο τρομακτικό, καθώς προϋποθέτει συνειδητές αλλαγές στη συμπεριφορά των γονεών, ωστόσο δεν είναι ανέφικτο και αν μη τι άλλο, αξίζει τον κόπο.
Με τον όρο «συναισθηματική νοημοσύνη» αναφερόμαστε στην ικανότητα του ατόμου να κατανοεί και να ελέγχει τα συναισθήματα που πηγάζουν από μέσα του, αλλά και εκείνα των ανθρώπων γύρω του. Κάτι τέτοιο θα το βοηθήσει ιδιαίτερα στις διαπροσωπικές του σχέσεις μεγαλώνοντας.
Τι είναι η Συναισθηματική Αγωγή
Όπως μας λέει η κ. Λιλή η συναισθηματική αγωγή αναφέρεται σε όλες τις ικανότητες που αποτελούν τη συναισθηματική νοημοσύνη στο πλαίσιο των συναισθηματικών αλληλεπιδράσεων των παιδιών στο οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον.
Οι ικανότητες που περιλαμβάνονται είναι:
η ικανότητα αντίληψης, έκφρασης και χειρισμού των συναισθημάτων
ο αυτοέλεγχος
η ενσυναίσθηση
η ποιοτική επικοινωνία
η διαδικασία επίλυσης συγκρούσεων και προβλημάτων
η διεκδικητική στάση
η προσωπική υπευθυνότητα
η αυτοεπίγνωση
η αυτοαποδοχή
η ικανότητα για συνεργασία
Πώς λειτουργεί μέσα στην τάξη
Στο επίπεδο της σχολικής τάξης η συναισθηματική αγωγή των παιδιών βασίζεται στη γνώση και την ανταπόκριση στα ψυχολογικά χαρακτηριστικά και τις ανάγκες τους. Η συναισθηματική αγωγή και η καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης προετοιμάζει ουσιαστικά τα παιδιά να γίνουν δεκτικά σε έννοιες όπως η διαφορετικότητα, ο αμοιβαίος σεβασμός, η κατανόηση απέναντι στο συνάνθρωπο. Τα ίδια τα παιδιά, διερευνώντας και κατανοώντας τον εσωτερικό τους κόσμο, έχουν την ευκαιρία να αξιοποιήσουν καλύτερα τις δυνατότητές τους και να αισθάνονται πιο χαρούμενα και ικανά να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της κοινωνίας.
Μέσα από την καλλιέργεια ενός κλίματος αλληλοεκτίμησης και εμπιστοσύνης, εκπαιδευτικοί και γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να καλλιεργήσουν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη, καθώς ο ρόλος των γονέων κρίνεται ιδιαίτερα καθοριστικός. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η συμμετοχή των γονιών, έπειτα από επικοινωνία με το δάσκαλο, κρίνεται πολύ σημαντική και θα βοηθήσει στην επίτευξη του στόχου.
Τα βασικά συναισθήματα που μπορούν να επεξεργαστούν στα πλαίσια αυτής της εκπαίδευσης τα παιδιά ηλικίας 3-4 ετών είναι: χαρά, λύπη, θυμός, έκπληξη, φόβος.
Τεχνικές διαχείρισης αρνητικών συναισθημάτων
Καθώς τα παιδιά αυτής της ηλικιακής ομάδας δεν είναι δυνατόν να διδαχτούν τέτοιου είδους τεχνικές, τείνουν να διαχειρίζονται τα αρνητικά τους συναισθήματα με βάση τα πιο κοντινά τους πρότυπα, τα οποία είναι οι γονείς τους. Για παράδειγμα, ο γονιός αντιδρά στο αρνητικό συναίσθημα του παιδιού /του συζύγου με θυμό, έντονες αντιδράσεις και δυνατές φωνές: το παιδί αναπαράγει τις συμπεριφορές αυτές στις συναναστροφές του με γονείς/αδέρφια/συμμαθητές… Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι για να μπορεί το παιδί να αντιδρά με λογική, ψυχραιμία, διαλλακτικότητα και συνεργατικό πνεύμα, θα πρέπει οι γονείς πρώτοι να πράττουν αναλόγως. Αυτό ίσως ακούγεται λίγο τρομακτικό, καθώς προϋποθέτει συνειδητές αλλαγές στη συμπεριφορά των γονεών, ωστόσο δεν είναι ανέφικτο και αν μη τι άλλο, αξίζει τον κόπο.
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου