"Απεξάρτηση" τώρα!

Μεγαλώνοντας, τα μικρά μας καλούνται να κόψουν κάποιες από τις πιο αγαπημένες του συνήθειες… Άραγε πώς μπορούμε να τα βοηθήσουμε να τα καταφέρουν;

Της Μάρθας Αγγελοπούλου με τη συνεργασία της παιδιάτρου δρ. Βιβής Παναγοπούλου και της ψυχολόγου Ειρήνης Μπίρμπου (eirini_mpirmpou@yahoo.gr).

Η πιπίλα, το μπιμπερό, το καρότσι… Αντικείμενα οικεία τα οποία συντρόφευαν το μικρό μας όλον αυτό τον καιρό. Και να που έφτασε η στιγμή να τα αποχαιρετήσει. Να κόψει την πιπίλα και να απαρνηθεί το μπιμπερό. Να «σνομπάρει» το καρότσι και την υπέροχη κούνια του. Να αποχαιρετήσει την πάνα! Μπορεί να μοιάζει απίστευτο, είναι όμως δυνατό και… αναπόφευκτο. Εξοπλιζόμαστε λοιπόν με υπομονή κι επιμονή και ξεκινάμε να το βοηθήσουμε στο δύσκολο αυτό έργο.


Αγαπημένη μου πιπίλα…

Δεν είναι λίγες οι φορές που αναρωτιόμαστε τι θα κάναμε χωρίς αυτή. Μοιάζει να δίνει τη λύση όταν όλες μας οι προσπάθειες για λίγη «ηρεμία» εξανεμίζονται.

Άραγε μέχρι πότε;
Σίγουρα όχι πριν το μικρό μας συμπληρώσει τον πρώτο χρόνο της ζωής του. Μέχρι τότε είναι απολύτως φυσιολογικό να χρειάζεται την πιπίλα του για να ηρεμήσει ή να αποκοιμηθεί. Με το πέρασμα του πρώτου χρόνου όμως, θα πρέπει να βοηθήσουμε το μικρό μας να «απεξαρτηθεί» σιγά-σιγά από αυτή. Γιατί; Επειδή σε αυτή τη φάση της ζωής του θα πρέπει το στοματάκι του να είναι «ελεύθερο» να πειραματιστεί με τους ήχους και τις λέξεις. Δεν σημαίνει όμως πως ένα νήπιο απαγορεύεται να χρησιμοποιεί την πιπίλα, ιδίως αν η χρήση της το βοηθάει να περάσει μια δύσκολη φάση όπως π.χ. το ξεκίνημα του παιδικού σταθμού, ένα ταξίδι με το αυτοκίνητο, κ.τ.λ.

Πώς τη σταματάμε;
Με αργές αλλά σταθερές κινήσεις όταν το μικρό μας βρίσκεται σε μια ήρεμη φάση της ζωής του και όχι σε κάποιο μεταβατικό στάδιο (π.χ. παιδικός σταθμός, εκπαίδευση τουαλέτας, κ.λπ.). Κάποιες απλές, αλλά έξυπνες ιδέες που θα μας βοηθήσουν να πετύχουμε τον στόχο μας;
- Ξεκινάμε ελαττώνοντας τη χρήση της κατά τη διάρκεια της ημέρας.
- Το δελεάζουμε με το γνωστό παράδειγμα… «Τώρα που έχεις μεγαλώσει, μάλλον δεν χρειάζεσαι την πιπίλα σου…».
- Συγκεντρώνουμε όλες τις πιπίλες του μικρού μας και ψαλιδίζουμε την άκρη της θηλής. Προσοχή! Δεν αφήνουμε κανένα κομμάτι να προεξέχει! Το κομματάκι που θα κόψουμε θα πρέπει να αφαιρεθεί ολόκληρο. Τοποθετούμε τις πιπίλες στη θέση τους και… το παίζουμε αδιάφοροι. Αργά η γρήγορα το μικρό μας δεν θα βρίσκει καμία απόλαυση στις πιπίλες του.

Πού είναι το μπιμπερό μου;

Από τον νεροχύτη στην τσάντα κι από την κούνια στο παρκάκι της γειτονιάς, το μπιμπερό μας ακολουθεί σε κάθε μας βήμα!

Άραγε μέχρι πότε;
Έως ότου συμπληρώσει τον πρώτο ενάμισι χρόνο της ζωής του. Μέχρι τότε, θα πρέπει να έχει κάνει την πρώτη του γνωριμία με το ειδικό ποτηράκι (αυτό με το ενσωματωμένο καλαμάκι) – γύρω στην ηλικία των 9 μηνών. Η συγκεκριμένη ηλικία είναι ιδανική γιατί πρώτον το μωρό αρχίζει να κάθεται, δεύτερον μπορεί να κρατήσει μόνο του το συγκεκριμένο κυπελλάκι και τρίτον θέλει να πειραματίζεται με οτιδήποτε καινούργιο κεντρίσει την περιέργειά του.

Πώς το σταματάμε;
Βασική προϋπόθεση για την επιτυχία είναι να μην πιέσουμε το μικρό μας να χρησιμοποιήσει το νέο του ποτήρι αρπάζοντάς του από τα χέρια το αγαπημένο του μπιμπερό.
- Αρχικά, επιλέγουμε ένα ποτηράκι με φανταχτερά χρώματα και παιδικές φιγούρες το οποίο θα πρέπει να κλείνει καλά και να μην στάζει. Θα μπορούσαμε να έχουμε ακόμα ένα το οποίο θα χρησιμοποιήσουμε εμείς ούτως ώστε να αντιγράψει τις κινήσεις μας.
- Στη συνέχεια βάζουμε λίγο γαλατάκι ή χυμό και το αφήνουμε και πάλι να παίξει με αυτό. Σίγουρα θα υπάρξουν… διαρροές κι ακόμα πιο σίγουρα το ποτηράκι θα αποτελέσει περισσότερο παιχνίδι στα χέρια του παιδιού παρά σκεύος φαγητού…
- Το παροτρύνουμε να πιεί από το στόμιο. Σε αυτή ακριβώς τη φάση θα βοηθούσε να μας δει να πίνουμε κι εμείς από το δικό μας αντίστοιχο ποτήρι.


Όνειρα γλυκά στην κούνια

Αν το παιδικό δωμάτιο είναι το φρούριό του, τότε η κούνια είναι το ησυχαστήριό του. Ένας χώρος που του παρέχει συγκεκριμένα «όρια» και απόλυτη ασφάλεια. Μέσα εκεί θα παίξει, θα χαλαρώσει, θα αποκοιμηθεί και θα ταξιδέψει στον μαγικό κόσμο των ονείρων…

Άραγε μέχρι πότε;
Όταν δούμε ότι το μικρό μας έχει μεγαλώσει αρκετά και είναι πλέον σε θέση να σκαρφαλώσει στα κάγκελα, τότε, ξέρουμε πως ήρθε η ώρα να αντικαταστήσουμε την κούνια του με ένα ολοκαίνουργιο κρεβάτι! Αυτό, μπορεί να αρχίσει να συμβαίνει κοντά στην ηλικία των τριών ετών, μιας και το παιδί χρειάζεται να είναι έτοιμο για κάτι βασικό: θα πρέπει να είναι σε θέση να καταλάβει τα όρια του νέου του κρεβατιού.

Πώς τη σταματάμε;
Όπως κάθε αλλαγή στη ζωή και την καθημερινότητα του μικρού μας, έτσι κι αυτή θα πρέπει να γίνει σταδιακά.
- Αρχικά ελέγχουμε κατά πόσο είναι έτοιμο να μείνει στο κρεβατάκι του δίχως να υπάρχει κάτι που το εμποδίζει να φύγει. Κατεβάζουμε λοιπόν για το αρχικό διάστημα τα κάγκελα της κούνιας από τη μια τουλάχιστον πλευρά, και βλέπουμε την αντίδραση του παιδιού μας.
- Μένουμε πάντα πιστοί στην προετοιμασία για τον ύπνο που κάναμε όσο το μικρό μας κοιμόταν στην κούνια του.


Το καροτσάκι μας και… φύγαμε!

Χάρη σε αυτό, το μικρό μας μπορεί να μας συνοδεύει σχεδόν οπουδήποτε!

Άραγε μέχρι πότε;
Μπορεί το καρότσι να είναι ένας εύκολος τρόπος για να κάνουμε οικογενειακώς τις βόλτες μας, παρ’ όλα αυτά όμως, από κάποια ηλικία και μετά το μικρό μας θα πρέπει να αρχίσει να μας ακολουθεί όχι τσουλώντας, αλλά περπατώντας. Στην ηλικία των 3 ετών, το παιδί μας θα είναι σε θέση να απαρνηθεί το αγαπημένο του μεταφορικό μέσο.

Πώς το σταματάμε;
Κάνοντας μια απλή συμφωνία με το παιδί: Ότι από εδώ και στο εξής θα επιστρατεύουμε το καροτσάκι μόνο όταν πρόκειται να περπατήσουμε πολύ και να λείψουμε από το σπίτι αρκετές ώρες μέσα στην ημέρα.
- Εξηγούμε λοιπόν στο μικρό μας ότι τώρα πια έχει μεγαλώσει.
- Το παροτρύνουμε να περπατάει όσο πιο συχνά μπορούμε οργανώνοντας περιπάτους με μπόλικο ενδιαφέρον.
- Φροντίζουμε στην αρχή οι βόλτες μας να μην είναι πολύ μακρινές και κουραστικές και επιλέγουμε πάντα σημεία τα οποία έχουν αρκετό ενδιαφέρον για το παιδί.


Λέμε «αντίο» στην πάνα!

Απαραίτητη σε κάθε του βήμα, η πάνα, ανέκαθεν χάριζε στο μικρό μας ξεγνοιασιά, αδιάκοπο παιχνίδι και… όνειρα στεγνά.

Άραγε μέχρι πότε;
Τώρα όμως μεγάλωσε. Δεν είναι πια μωράκι. Έχει κλείσει, βλέπετε, τα δύο του χρόνια και είναι έτοιμο να οδεύσει προς το δρόμο της… ανεξαρτησίας και – αποχαιρετώντας την πάνα του– να καλωσορίσει το γιογιό! Γύρω στα 2 με 2 ½ , τα παιδιά είναι σε θέση –τουλάχιστον νευρολογικά– να ελέγξουν τα αντανακλαστικά και τους σφιγκτήρες τόσο της κύστης, όσο και του εντέρου τους. Αν πάντως πιέσουμε ένα παιδάκι πολύ νωρίς, τότε το αποτέλεσμα θα είναι το αντίθετο (σίγουρα όχι πριν τους 18 μήνες). Άραγε πώς μπορούμε να είμαστε σίγουρες ότι το μικρό μας είναι όντως έτοιμο για αυτό το τόσο μεγάλο βήμα; Αν γνωρίζει τις λέξεις «τσίσα, πιπί, κακά», αν καταλαβαίνει πότε πλησιάζει η ώρα να κάνει την ανάγκη του και σταματάει όλες τις άλλες δραστηριότητες προκειμένου να επικεντρωθεί σε αυτή κι αν μας ενημερώνει ότι «τα έκανε», τότε, είμαστε σε πολύ καλό δρόμο.

Πώς τη σταματάμε;
Με σωστή καθοδήγηση, αρκετή επιμονή, πολλή υπομονή και ακόμα περισσότερη επιβράβευση, το μικρό μας είναι σίγουρο ότι θα καταφέρει να απαλλαγεί από την πάνα του μια για πάντα!
- Αρχικά, του «συστήνουμε» το γιογιό και τη λεκάνη και του εξηγούμε τη χρησιμότητά τους.
- Όταν καταλάβουμε ότι το μικρό μας ετοιμάζεται να κάνει τσίσα ή κακά, το παροτρύνουμε να καθίσει στο γιογιό ακόμα και με την πάνα του. Αυτό, το κάνουμε ούτως ώστε να μπορέσει το παιδί να συνδέσει την ανάγκη του με το γιογιό.
- Επειδή το μικρό μας δεν είναι ακόμα σε θέση να αναγνωρίζει εγκαίρως τα σημάδια που του στέλνει το σωματάκι του, δεν ξεχνάμε να του υπενθυμίζουμε συχνά-πυκνά αν θέλει να χρησιμοποιήσει το γιογιό του.
- Βάζουμε το γιογιό στην τουαλέτα και αφήνουμε τριγύρω κάποια παιχνιδάκια τα οποία θα κάνουν την… παραμονή του μικρού μας στο μπάνιο ευχάριστη και όχι εντελώς βαρετή.
- Τέλος, δεν ξεχνάμε να επιβραβεύουμε κάθε του επιτυχία, ενώ δεν πρέπει να το κάνουμε να νιώθει άσχημα για τις αποτυχίες που είναι βέβαιο ότι πάντα θα υπάρξουν ειδικά στα αρχικά στάδια…

Πηγή