Οι αισθητηριακές απαιτήσεις είναι η κυρίαρχη αιτία για τις μη-τυπικές συμπεριφορές που βλέπουμε σε ένα παιδί, έφηβο ή ενήλικα που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού. Ο αυτισμός και οι αισθητηριακές απαιτήσεις μπορεί να καταλήγουν σε συμπεριφορές που δεν είναι σε κάθε περίπτωση ελεγχόμενες. Πολλοί γονείς "δουλεύουν" πολύ για να βοηθήσουν τα παιδιά τους στην αυτο-ρύθμιση, αλλά είναι μια διαδικασία για το παιδί που χρειάζεται χρόνο.
Αυτές είναι κάποιες συμπεριφορές που μπορεί να δείτε, και τι μπορεί να σημαίνουν:
- Μερικά μωρά και νήπια φωνάζουν κάθε φορά που τα παίρνουμε αγκαλιά διότι είναι υπερ-ευαίσθητα στην αφή, κάτι που μπορεί να είναι επίπονο για εκείνα.
- Μερικά παιδιά μπορεί να αρνηθούν το κόψιμο των μαλλιών τους, το βούρτσισμα και το λούσιμό τους επειδή το δέρμα στο κεφάλι τους είναι πολύ ευαίσθητο και κάθε άγγιγμά του το βιώνουν υπερβολικά επίπονο. Το ίδιο ισχύει και με το βούρτσισμα των δοντιών, και της ευαισθησίας των ούλων.
- Ένα παιδί μπορεί να δυσκολευτεί να εστιάσει την προσοχή του σε αυτό που λέτε. Η βλεμματική επαφή είναι δύσκολη, ειδικά σε εκείνα που δυσκολεύονται να επεξεργαστούν αυτό που βλέπουν την ίδια στιγμή που επεξεργάζονται αυτό που ακούν.
- Ένα νήπιο πέφτει στο πάτωμα του super market και παρουσιάζει σημάδια ενός ξεσπάσματος. Κάπως έτσι μπορεί να μοιάζει η αισθητηριακή έκρηξη σε ένα μικρό παιδί.
- Ένα παιδί ή ένας έφηβος μπορεί να "βρέξει" το παντελόνι του σε ένα κατάστημα ή σε ένα δημόσιο μέρος. Τα δυνατά φώτα και η πολύ φασαρία μπορεί να κάνουν ένα άτομο ανίκανο να "νιώσει" το σώμα του, δεν συνειδητοποιεί ότι πρέπει να ουρήσει, και έτσι συμβαίνει το ατύχημα. Για κάποια άτομα, η αισθητηριακή υπεραντίδραση από ήχους ή φώτα ή συνδυασμός και των δύο, δεν τους επιτρέπει να αισθανθούν το σώμα τους. Ένα άτομο ίσως δεν νιώσει ότι η κύστη του έχει γεμίσει, μέχρι που είναι αργά.
- Αν συνεχώς αναρωτιέστε γιατί αυτό το αγόρι με αυτισμό της διπλανής πόρτας δεν μπορεί να διατηρήσει τα ρούχα του, ακόμα και όταν κάνει ψύχρα έξω, να ξέρετε ότι δεν είναι επειδή έχει κακούς γονείς. Αλλά επειδή, αισθάνεται το κάθετι πάνω στο δέρμα του σαν γυαλόχαρτο.
- Ένας μαθητής μπορεί να κλείσει τα αυτιά του από τον πόνο και να τρέξει έξω από την τάξη ή από το κτίριο του σχολείου μετά από το κουδούνι για την άσκηση της πυρόσβεσης. Άλλες φορές μπορεί να τρέξει μετά το άκουσμα του κουδουνιού που γνωστοποιεί την ώρα αλλαγής τάξης. Ορισμένοι ήχοι ή οι εντάσεις κάποιων ήχων μπορεί να είναι βασανιστικές για κάποιους μαθητές και προσπαθούν να ξεφύγουν από αυτές.
- Ένας μαθητής μπορεί να αντιγράφει την εργασία για το σπίτι από τον πίνακα, αλλά δεν μπορεί να "ακούσει" την δασκάλα που αρχίζει το μάθημά της και έτσι μοιάζει "χαμένο" για το υπόλοιπο του μαθήματος. Αυτό συμβαίνει επειδή μπορεί κάθε φορά να επεξεργάζεται μόνο ένα εισερχόμενο ερέθισμα.
- Ένα άτομο μπορεί να πεταρίζει τα χέρια μπροστά στο πρόσωπό του, να τινάζει ελαφρά ένα σχοινί, να λικνίζεται μπροστά και πίσω ή να εμπλέκεται σε άλλες αυτο-διεγερτικές συμπεριφορές. Αυτό μπορεί να τον βοηθάει να παραμείνει ήρεμος ή είναι ένα σημάδι υπεραντίδρασης.
- Ένας ενήλικας σε μια κοινωνική εκδήλωση μπορεί να φαίνεται ότι δεν ακούει ή δίνει προσοχή σε σένα όταν προσπαθείς να συνομιλήσεις μαζί του. Μπορεί να μην είναι σε θέση να επεξεργαστεί αυτά που του λες εξαιτίας της φασαρίας που επικρατεί στο βάθος (παρασκήνιο), και έτσι δεν μπορεί να επικεντρωθεί στη φωνή σου. Πολλοί ενήλικες έχουν εξηγήσει ότι προσπαθούν να δράσουν σωστά κοινωνικά σε εκδηλώσεις, όπως συναντήσεις ή πάρτυ, και είναι πραγματικά δύσκολο όταν ενοχλούνται από τα φώτα, τον κόσμο και την φασαρία που επικρατεί συνήθως σε τέτοιες καταστάσεις.
Όλγα Καμπιώτη, Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου