31 Μαΐ 2012

Η άσκηση κάνει καλό στα παιδιά με ΔΕΠΥ

Τα παιδιά με διαταραχή ελλειματικής προσοχής και υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ) συμπεριφέρονται καλύτερα όταν ασκούνται, σύμφωνα με μία πρόσφατη έρευνα. Σύμφωνα και με άλλες πρόσφατες έρευνες σε ανθρώπους και ζώα, η άσκηση μπορεί να ελαττώσει την παρορμητικότητα και να βελτιώσει την προσοχή. Τα ευρήματα αυτά αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί η άσκηση ως εναλλακτική θεραπεία για τη ΔΕΠΥ, ή σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Ωστόσο οι ερευνητές τονίζουν ότι οι μέχρι στιγμής έρευνες είναι περιορισμένες και ότι απαιτείται αρκετή δουλειά ακόμη προκειμένου να οριστικοποιηθούν αυτά τα αποτελέσματα. Κι ακόμα δεν μπορούμε να καθορίσουμε με ακρίβεια τι είδους άσκηση, με ποια συχνότητα και ένταση απαιτείται προκειμένου να υπάρξει ευεργετικό αποτέλεσμα, πάντα κατά τους ειδικούς.


Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τα παιδιά με ΔΕΠΥ, τα οποία συνήθως είναι πιο ζωηρά από τα υπόλοιπα παιδιά. Η πιο συνηθισμένη τιμωρία στο σχολείο ή το σπίτι είναι να τους στερηθεί το διάλειμμα, η ώρα δηλαδή που ξεδίνουν. Αυτό με τη σειρά του ενδέχεται να οδηγήσει σε ακόμα χειρότερη συμπεριφορά. "Κατά κανόνα, τα παιδιά με ΔΕΠΥ έχουν ανάγκη το διάλειμμα ή την ώρα της γυμναστικής" σύμφωνα με τον Δρ. Melvin Oatis, παιδοψυχίατρο από τη Νέα Υόρκη. Συμπληρώνει λέγοντας ότι "εάν ο δάσκαλος γνωρίζει ότι ένα παιδί έχει ΔΕΠΥ, θα πρέπει να χρησιμοποιήσει άλλες μεθόδους πειθαρχίας, όπως η ενθάρρυνση της καλής συμπεριφοράς".
Τα ωφέλη της άσκησης για παιδιά με ΔΕΠΥ
Ο Δρ. Oatis λέει ότι πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι η άσκηση βοηθά τα παιδιά με ΔΕΠΥ και ότι κάποιοι από αυτούς χρησιμοποιούν την άσκηση ως θεραπευτικό μέσο, δίχως όμως να διακόψουν τη φαρμακευτική αγωγή. Η όλη ιδέα είναι ότι τα παιδιά με ΔΕΠΥ αισθάνονται λιγότερο ανήσυχα και εστιάζουν καλύτερα την προσοχή τους αφού έχουν δαπανήσει λίγη ενέργεια. Ωστόσο ο Δρ. Oatis καταλήγει λέγοντας ότι αυτό δεν ισχύει για όλα τα παιδιά. Για ορισμένα παιδιά ισχύει μάλιστα το ακτιβώς αντίθετο: η ενέργειά τους δείχνει αυξημένη μετά την άσκηση και δυσκολεύονται αρκετά να ηρεμήσουν.

Η άσκηση και τα φάρμακα έχουν παρόμοια επίδραση στον εγκέφαλο, σύμφωνα με τον Thomas Lenz, αναπληρωτή καθηγητή φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο Creighton της Νεμπράσκα. Αμφότερα θεωρείται ότι ανεβάζουν τα επίπεδα ντοπαμίνης και νορεπινεφρίνης, τα οποία βοηθούν τους ανθρώπους στη σκέψη, την εστίαση και τον έλεγχο των πράξεων, εξήγησε ο Lenz. Η ανισορροπία αυτών των χημικών ουσιών πιστεύεται ότι προκαλεί τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ, μας είπε ο Lenz.

Η άσκηση ως πιθανό μέσο θεραπείας της ΔΕΠΥ άρχισε πρόσφατα να εξετάζεται από τους ερευνητές. Η καθηγήτρια ψυχολογίας Betsy Hoza του Πανεπιστημίου του Βερμόντ ηγήθηκε μιας ομάδας ειδικών που εξέτασε 17 παιδιά με ΔΕΠΥ, 5-8 ετών. Τα παιδιά συμμετείχαν σε 30λεπτης διάρκειας μέτριας προς έντονης άσκησης, πχ. παίζοντας κυνηγητό, πριν το σχολείο. Σύμφωνα με την Hoza, μετά από οκτώ εβδομάδες, η συμπεριφορά τους στην τάξη παρουσίασε βελτίωση. Επιπλέον, τα 2/3 των γονέων και δασκάλων δήλωσαν ότι παρατήρησαν συνολική βελτίωση στη συμπεριφορά των παιδιών.
Παρόμοια είναι τα συμπεράσματα που εξάγονται από πειράματα σε ποντίκια.

Ωστόσο, ακόμα δεν μπορούμε να εξάγουμε ένα ασφαλές συμπέρασμα. Δεν έχουν γίνει συγκριτικές έρευνες για την επίδραση της άσκησης συγκριτικά με την επίδραση της φαρμακευτικής αγωγής, ώστε να δούμε ποια είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος. Ή να συμπεράνουμε αν ο συνδυασμός των δύο έχει επιπλέον ευεργετικά αποτελέσματα. Επίσης θα πρέπει να ερευνηθούν οι διαφορετικές αντιδράσεις των παιδιών ανάλογα με το φύλλο τους, διευκρίνησε η Hoza.

Τιμωρία στο διάλειμμα;

Αποτελεί συνηθισμένο φαινόμενο να τιμωρείται ένα παιδί με ΔΕΠΥ κατά τη διάρκεια του διαλείμματος, σύμφωνα με τη Ruth Hughes, κλινική ψυχολόγο και διευθύνουσα σύμβουλο του οργανισμού CHADD - Παιδιά και Ενήλικες με ΔΕΠΥ. Το γεγονός αυτό εκνευρίζει τους γονείς, καθώς αυτή η άσκηση είναι πολύ σημαντική για τα παιδιά τους, μας είπε η Hughes.

Η συμπεριφορά των παιδιών θα ήταν καλύτερη αν τους επιτρεπόταν να παίξουν στο διάλειμμα. Με αυτή την άποψη συμφωνεί και ο Lenz. Συγκρίνει μάλιστα την τιμωρία για ένα παιδί με ΔΕΠΥ στο διάλειμμα με τη στέρηση φαγητού ενός ατόμου με χαμηλό ζάχαρο όταν αυτό γίνει εριστικό. Το φαγητό, όπως το παιχνίδι στο διάλειμμα, είναι αυτό ακριβώς που απαιτείται για να υποχωρήσουν τα συμπτώματα.

Ωστόσο ο Δρ. Oatis εκφράζει τη διαφωνία του λέγοντας ότι η στέρηση του παιχνιδιού στο διάλειμμα μπορεί να αποτελέσει ισχυρο κίνητρο ώστε ένα παιδί να βελτιώσει τη συμπεριφορά του. Τονίζει επίσης ότι η συμπεριφορά του παιδιού στην τάξη μπορί να μην επηρεάζεται από τη ΔΕΠΥ, αλλά από άλλα θέματα ψυχικής υγείας που συνήθως έχει ένα παιδί με ΔΕΠΥ. Με τον Δρ. Oatis συμφωνεί εν μέρει και η Hughes λέγοντας ότι ο καλύτερος τρόπος βελτίωσης της συμπεριφοράς ενός παιδιού είναι η επιβράβευση της σωστής συμπεριφοράς: "Βρες κάτι που κάνει σωστά το παιδί και επιβράβευσέ το γι' αυτό".

της Ελιζιάννας Χριστοδούλου, Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια, SIT

Πηγή

Διαβάστε ακόμη το άρθρο:"Βοηθώντας τα να οργανωθούν"

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...