30 Μαΐ 2014

Γονείς: Don't Worry, Be Happy!

Ανησυχείτε για το παιδί σας;  Φοβάστε μήπως συμβεί κάτι άσχημο;  Βλέπετε παντού κρυμμένους κινδύνους; 

29 Μαΐ 2014

Οι φόβοι των μικρών απ' την ανάποδη!

Όλοι οι γονείς προβληματίζονται όταν τα παιδιά τους φοβούνται. Υπάρχει, όμως, παιδί που δεν φοβάται; Οι φόβοι αποτελούν ένα φυσιολογικό κομμάτι της ανάπτυξης τους και συνήθως είναι περαστικοί. Μήπως αν δούμε τους φόβους τους ανάποδα, μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να τους αντιμετωπίσουν και να τους ξεπεράσουν! Δείτε το παράδειγμα του Νικόλα!

28 Μαΐ 2014

13 Συμβουλές για τους αριστερόχειρες

Προτού ξεκινήσουμε, για το πώς να διδάξετε δεξιότητες γραφής στο παιδί σας, θα πρέπει καταρχήν να γνωρίζετε εάν το παιδί σας είναι δεξιόχειρας ή αριστερόχειρας. Είναι πολύ απλό να το προσδιορίσετε. Απλώς παρατηρήστε το παιδί σας όταν ξεκινά να μαζεύει πράγματα. Το χέρι που χρησιμοποιεί για το σκοπό αυτό θα σας δείξει εάν είναι αριστερόχειρας ή όχι.
Υπάρχουν κάποια σημεία τα οποία θα πρέπει να έχετε κατά νου όταν θα ξεκινήσετε να τους διδάσκετε να γράφουν:

27 Μαΐ 2014

Το παιδί σου εξαφανίστηκε. ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ προς τους γονείς

Και περιμένεις ότι η πόρτα θα ξανανοίξει αλλά κάτι μέσα σου, σου λέει ότι έφυγε, το έσκασε ή τέλος πάντων χάθηκε στο δρόμο…. περιμένεις να γυρίσει αλλά όσο ο χρόνος περνάει, η αγωνία συνυπάρχει με την ελπίδα και πιστεύεις ότι θα γυρίσει…. Και όμως δεν γυρίζει…. Εσύ που πας; Τι κάνεις; Μέσα στον πανικό προσπάθησε….

26 Μαΐ 2014

Καρφίτσες.... με ΠΡΟΣΟΧΗ!!

Σίγουρα ένα διαφορετικό και ελκυστικό παιχνίδι, που όμως είναι απαραίτητη η επίβλεψη από έναν ενήλικα.

23 Μαΐ 2014

Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες συγκέντρωσης στην τάξη;

Πολλοί δάσκαλοι διαμαρτύρονται ότι μέσα στη σχολική τάξη ορισμένα παιδιά παρουσιάζουν παρορμητική συμπεριφορά και δυσκολεύονται να παραμείνουν καθιστά για …πολλή ώρα και να παρακολουθούν με ησυχία το μάθημα.
Συχνά σηκώνονται απ’ τη θέση τους και κάνουν βόλτες μέσα στην τάξη, ενοχλώντας τους συμμαθητές τους, ενώ ακόμη και όταν κάθονται, πολλές φορές κάνουν άσκοπες κινήσεις και θόρυβο, παρεμποδίζοντας την ομαλή διεξαγωγή του μαθήματος.

Το αποτέλεσμα είναι η παροχή αρνητικής ενίσχυσης από τους παιδαγωγούς, οι οποίοι τελικά ασχολούνται με τα παιδιά αυτά κάθε φορά που ενοχλούνται από την συμπεριφορά τους.

Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα τα παιδιά να μαθαίνουν ότι οι άλλοι ασχολούνται μαζί τους κάθε φορά που δεν υπακούουν στους κανόνες της τάξης και επομένως οι δυσκολίες απορρύθμισης αυξάνονται, αφού τα παιδιά δεν έχουν κίνητρο να προσπαθήσουν να ελέγξουν τη συμπεριφορά τους και να αναστείλουν τις ανεπιθύμητες για το περιβάλλον αντιδράσεις τους.

Οι δάσκαλοι αναφέρουν συχνά ότι υπάρχουν παιδιά που ονειροπολούν την ώρα του μαθήματος, ότι είναι αφηρημένα και ότι δεν έχουν διάθεση να παρακολουθήσουν το μάθημα.

22 Μαΐ 2014

Ένα "ιδιαίτερο" video



Πολύ συχνά δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε τί τάραξε ένα παιδί με αυτισμό, παρόλο που μπορεί να το γνωρίζουμε αρκετά καλά. Τα πρώτα πράγματα που σκεφτόμαστε είναι εαν κάναμε κάποιο λάθος ή αν άλλαξε κάτι στην καθημερινή του ρουτίνα.
Το σύντομο video που ακολουθεί μας δείχνει πώς καθημερινά περιβαλλοντικά ερεθίσματα (όπως ένα ρυθμικό χτύπημα, ο ήχος του ρολογιού ή η βρύση που στάζει) μπορούν να γίνουν βασανιστικά για κάποιον με αισθητηριακή ευαισθησία.


Ελιζιάννα Χριστοδούλου, Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια SIT

21 Μαΐ 2014

Δυσκολεύομαι να γράψω! Γραπτά Δυσγραφίας

Οι δυσκολίες στη Γραφή εμφανίζονται με διαφορετική δυναμική ως σύμπτωμα σε διάφορες Μαθησιακές δυσκολίες. Μπορούν να κάνουν την εμφάνιση τους στη Δυσλεξία, στη Διάσπαση προσοχής, στη Δυσγραφία. Ως χαρακτηριστικό βασίζεται στη δυσκολία του παιδιού να γράψει καθαρά, με τη σωστή φορά και σωστή θέση των γραμμάτων πάνω στη γραμμή του τετραδίου. Πολλές φορές αν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα άμεσα παρουσιάζεται έντονη άρνηση και δυσφορία κατά τις δραστηριότητες γραφής.

Παρακάτω παρουσιάζονται τρία δείγματα Δυσγραφίας.

Το θεατρικό παιχνίδι βοηθά




Μία έρευνα του Πανεπιστημίου του Kent στη Μ. Βρετανία έδειξε ότι η συμμετοχή των παιδιών με αυτισμό σε θεατρικές παραστάσεις συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση των κοινωνικών τους δεξιοτήτων.

Στην έρευνα έλαβαν μέρος παιδιά ηλικίας 7-12 ετών. Οι ερευνητές έβαλαν τα παιδιά αυτά σε ειδικά διαμορφωμένα δωμάτια και τους ζήτησαν ν’ αλληλεπιδράσουν με το περιβάλλον τους χρησιμοποιώντας το φως, τον ήχο, την κίνηση του σώματός τους ή κούκλες.

20 Μαΐ 2014

Γιατί τα μωρά βάζουν διάφορα αντικείμενα στο στόμα τους;

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί το μωράκι σας βάζει στο στόμα τα ποδαράκια του, τα παιχνίδια του και ό,τι άλλο βρεθεί στο επίκεντρο της προσοχής του;
Να είστε βέβαιοι ότι όλα τα μωρά κάνουν το ίδιο και είναι απόλυτα φυσιολογικό. Στην πραγματικότητα, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για ένα υγιές βρέφος.

“Ο εγκέφαλος είναι ένα όργανο που αναζητά την καινοτομία. Τα πάντα είναι καινούρια για τα μωρά. 

ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΓΚΟΥΡΟ-Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΓΚΑΛΙΑΣ

Την ημέρα που η Kate Ogg έφερε στον κόσμο τα -πρόωρα- δίδυμα μωρά της, τον Jamie και την Emily, ο γιατρός και η μαία ανακοίνωσαν σε εκείνη και την άνδρα της ότι ο Jamie είχε πεθάνει.

19 Μαΐ 2014

Για ποιούς λόγους πρέπει να σταματήσετε ΑΜΕΣΩΣ την εκπαίδευση τουαλέτας;

Το πέρασμα από την πάνα στο γιογιό είναι ένα θέμα, που απασχολεί σχεδόν όλες τις μανούλες. Και ενώ κάποια παιδιά καταφέρνουν με ευκολία και σε μικρή ηλικία να αποχωριστούν την ασφάλεια της πάνας, κάποια άλλα χρειάζονται περισσότερο χρόνο και προσπάθεια μέχρι να νιώσουν έτοιμα.
Η εποχή που διανύουμε θεωρείται η κατάλληλη για να αρχίσετε την εκπαίδευση του μικρού σας, ωστόσο αν έχετε ξεκινήσει την προσπάθεια και παρατηρείτε κάποια από τα παρακάτω φαινόμενα, καλό θα ήταν να σταματήσετε και να το ξανασκεφτείτε:

Ο άνθρωπος ανεμιστήρας ή πώς να ντύσετε έναν ελέφαντα

Ένα έργο που χτίζει μια νέα γλώσσα επικοινωνίας ανάμεσα στο «αλλιώτικο» και το «κανονικό»

16 Μαΐ 2014

Πώς να ενθαρρύνετε τα παιδιά να παίξουν




Συχνά γονείς με ρωτούν… «Το παιδί μου δεν ενδιαφέρεται να παίξει με τίποτε άλλο εκτός από… γιατί;» ή «Όταν είμαστε στο σπίτι με ακολουθεί από πίσω αντί να παίξει με τα παιχνίδια του, τι φταίει;» και «Μόνο η τηλεόραση το ενδιαφέρει, παρόλο που το δωμάτιό του είναι γεμάτο παιχνίδια».

Δυστυχώς θεωρείται δεδομένο ότι ένα παιδί ξέρει να παίζει, αλλά δεν είναι αλήθεια. Οι ενήλικες πάλι το αντιμετωπίζουμε πολλές φορές σαν μια ποταπή ενασχόληση, χάσιμο χρόνου και ανωριμότητα. Ξεχνάμε όμως κάτι πολύ βασικό… ακόμη κι εμείς οι ενήλικες έχουμε ανάγκη να παίξουμε, με τους φίλους μας, τους συναδέλφους ή με το σύντροφό μας, πόσο μάλλον ένα παιδί.

Τι μπορούμε να προσέξουμε λοιπόν ώστε να διευκολύνουμε το παιδί μας για να παίξει;

15 Μαΐ 2014

10 πράγματα που έμαθα μετά από 10 χρόνια ως γονιός!

1. Μην ασχολείστε συνεχώς με τις ενοχές σας!
Και αυτό ισχύει για όλους τους γονείς, αλλά κυρίως για τις μαμάδες. Όλες οι μαμάδες νιώθουν ενοχές. Εκείνες που εργάζονται έχουν ενοχές γιατί δε βλέπουν τα παιδιά τους, εκείνες που δεν εργάζονται έχουν ενοχές που δεν εργάζονται. Αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι ότι ο κόσμος της μητρότητας είναι ένας κόσμος γεμάτος λάθη. Και γεμάτος σωστά πράγματα! Την επόμενη φορά που θα αρχίσετε να νιώθετε ενοχές θυμηθείτε πόσα άλλα χρήσιμα πράγματα θα μπορούσατε να κάνετε για (ή με) τα παιδιά σας, αντί να χασομεράτε με ανώφελες ενοχές!

14 Μαΐ 2014

WWW.KARKINAKI.GR: ΤΟ ΠΡΩΤΟ SITE ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΙΔΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ!

Με κεντρικό σύνθημα «εδώ μιλάμε για τον παιδικό καρκίνο», μια καινούρια ιστοσελίδα, το www.karkinaki.gr, δημιουργήθηκε με σκοπό να καλύψει το τεράστιο ενημερωτικό κενό, που υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα αναφορικά με τον παιδικό καρκίνο.

12 Μαΐ 2014

Εφηβική Κατάθλιψη: ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Μην πείτε «φάση είναι θα περάσει» είναι πραγματικό πρόβλημα

Η κατάθλιψη θεωρείται η ασθένεια του 21ου αιώνα.  Τα στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις ψυχικές διαταραχές στην εφηβική ηλικία είναι συγκλονιστικά, αφού δείχνουν ότι περισσότερο από 20% των εφήβων στο γενικό πληθυσμό έχουν συναισθηματικά προβλήματα, ενώ το 1/3 των εφήβων που χρήζουν ψυχιατρικής παρακολούθησης πάσχουν από κατάθλιψη.  Από την άλλη, το ποσοστό αυτοκτονιών στην εφηβική ηλικία έχει αυξηθεί πάνω από 200% την τελευταία δεκαετία.  Παρόλα αυτά, δε γίνεται διάγνωση της κατάθλιψης σε αυτή την ηλικιακή ομάδα, με αποτέλεσμα οι έφηβοι να έχουν σοβαρά προβλήματα στο σπίτι, το σχολείο, την κοινωνική τους ζωή και γενικά την προσαρμογή τους, δυσκολίες που συνήθως συνεχίζονται και στην ενήλικη ζωή.

9 Μαΐ 2014

ΠΑΙΔΙΑ, ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ

Τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2014, το Εργαστήρι μελέτης της παιδικής ηλικίας διοργανώνει μία σειρά 6 συναντήσεων με γονείς παιδιών από 6-14 χρονών. Σκοπός είναι των διοργανωτών είναι, συζητώντας καταρχάς για τους διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης των παιδιών που κάθε γονιός έχει, να προβληματιστούμε πάνω στις ανάγκες των παιδιών μας. Πρόθεσή τους είναι να βάλουν τους γονείς σε ένα «προκλητικό» πρόγραμμα αλλαγής της δικής τους συμπεριφοράς, που μπορεί να αλλάξει ό,τι δεν τους ικανοποιεί στο οικογενειακό περιβάλλον και να βελτιώσει τις σχέσεις ανάμεσα στην οικογένεια, το παιδί και το σχολείο. Οι συμμετέχοντες μπορούν να παρακολουθήσουν όσες ενότητες επιθυμούν, η πρώτη συνάντηση γνωριμίας ωστόσο είναι βασική, καθώς σε αυτήν θα τεθούν τα πλαίσια πάνω στα οποία θα δουλέψουν. Εισηγήτρια θα είναι η κ. Μαρία Σπύρου και οι παρουσιάσεις της θα περιλαμβάνουν εισηγήσεις, μελέτες περιπτώσεων, συζήτηση και ομαδικές εργασίες.

8 Μαΐ 2014

Πανελλαδική ημέρα Λογοθεραπείας

Καμπάνια ενημέρωσης με δράσεις ανά την Ελλάδα και δωρεάν ατομικές συναντήσεις με λογοθεραπευτές.
Θέμα: Ειδικές Αναπτυξιακές Διαταραχές Λόγου και Ομιλίας

Συμβουλευτικός Σταθμός για δωρεάν ατομικές συναντήσεις με επιστήμονες λογοθεραπευτές θα λειτουργήσει στις παρακάτω πόλεις:

Αθήνα:  Μερόπειο Φιλανθρωπικό Ίδρυμα
Σάββατο 10 Μαΐου | 10.00 – 19.00
Θεσσαλονίκη: Μουσείο Κινηματογράφου Θες/κης
Κυριακή 11 Μαΐου | 10.00 – 18.00
Πάτρα: Επιμελητήριο Αχαΐας
Σάββατο 10 Μαΐου | 10.00 – 17.30
Λάρισα: Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λάρισας
Κυριακή 11 Μαΐου | 11.00 – 14.00

Μπορούν οι οθόνες αφής να του κάψουν τον εγκέφαλο;

Τα παιδιά σήμερα βρίσκονται περιτριγυρισμένα από οθόνες. Πολύ πιθανό να υπάρχει μία σε κάθε δωμάτιο. Ο χρόνος που αφιερώνουν στις οθόνες αυτές – και πιο συγκεκριμένα στις οθόνες αφής – είναι ένα σύνθετο ζήτημα που όλοι οι γονείς έχουν να αντιμετωπίσουν στις μέρες μας.

7 Μαΐ 2014

Φως στο γενετικό μηχανισμό του συνδρόμου Down

Για πρώτη φορά ένας διακεκριμένος Έλληνας επιστήμονας της διασποράς, ο Στυλιανός Αντωναράκης, καθηγητής στο Τμήμα Γενετικής Ιατρικής του ελβετικού Πανεπιστημίου της Γενεύης, ο οποίος είναι και ο εμπνευστής της Παγκόσμιας Ημέρας Συνδρόμου Ντάουν, έριξε φως στις γενετικές συνέπειες της εν λόγω πάθησης.

Όπως αποκαλύφθηκε, αρκεί το έξτρα χρωμόσωμα 21 που έχουν οι ασθενείς, για να αποδιοργανωθεί η ισορροπία όλου του γονιδιώματός τους, πράγμα που εξηγεί τις διάφορες παθολογικές επιπτώσεις. Μέχρι σήμερα, παρά τις πολλές μελέτες, παρέμεναν μυστήριο οι ακριβείς μηχανισμοί που προκαλούν τα συμπτώματα της εν λόγω πάθησης.

Τα Αρχαία Ελληνικά βοηθούν δυσλεκτικά παιδιά

Αποκαλυπτικά είναι τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Δήμο Πανοράματος, σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου από παιδιά και εφήβους.

6 Μαΐ 2014

Internet: Πώς το χρησιμοποιούν παιδιά και έφηβοι;

Τα στοιχεία έδειξαν ότι το 54% των 500 παιδιών ηλικίας 11 έως 16 ετών που πήραν μέρος, χρησιμοποιεί το διαδίκτυο σε καθημερινή βάση, ενώ παράλληλα το 89% το χρησιμοποιεί κυρίως για να κατεβάζει μουσική, βίντεο και ταινίες και το 76% για να ανταλλάζει mail.

Σαπουνόφουσκες... απλά καταπληκτικές!

 Ένα από τα πιο εύχρηστα υλικά που χρησιμοποιώ στις συνεδρίες μου με παιδιά είναι οι σαπουνόφουσκες. Όσο κι αν σας φαίνεται περίεργο δεν είναι απλά για να παίζω με τα παιδιά και να τα καλοπιάνω. Οι σαπουνόφουσκες δεν λείπουν ποτέ από την τσάντα μου και αποτελούν ένα εξαιρετικό θεραπευτικό εργαλείο. Μερικοί από τους λόγους είναι οι ακόλουθοι:

5 Μαΐ 2014

Πώς θα το μάθετε να δίνει τα πράγματά του

Τα μικρά παιδιά δεν μπορούν να καταλάβουν την έννοια της κοινής χρήσης των πραγμάτων, που πιστεύουν ότι είναι ιδιοκτησία τους, γι’ αυτό είναι άτοπο να τους ζητάτε να μάθουν να μοιράζονται τα πράγματά τους!

Μάλιστα αυτό που ισχύει είναι ότι τα μικρά παιδιά έχουν τόσο έντονο το στοιχείο της ιδιοκτησίας, που όταν τους ζητάτε να μοιραστουν κάτι, είναι σαν να τους λέτε να αποχωριστούν ένα μέλος του σώματός τους!

Μπορεί να σας ακούγεται υπερβολικό αλλά είναι πέρα για πέρα αληθινό και γι’ αυτό καλό θα είναι να υιοθετήσετε άλλους τρόπους, ώστε να καταφέρετε τα μικρά σας να μοιραστούν τα πράγματά τους.

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Η άνοιξη είναι πλέον εδώ! Οι ημέρες μεγαλώνουν, ο καιρός ζεσταίνει και η διάθεση γίνεται καλύτερη όσο ξεμακραίνει το χειμωνιάτικο κρύο. Παλαιότερα, ο ερχομός της άνοιξης ήταν και το σύνθημα για μαζική έξοδο της πιτσιρικαρίας από τα σπίτια, για ατέλειωτο παιχνίδι σε δρόμους και χωράφια μέχρι αργά το βράδυ. Το έχει περιγράψει άλλωστε τόσο παραστατικά ο σπουδαίος Λευτέρης Παπαδόπουλος στην Οδό Αριστοτέλους: «Παίζαν οι μικρότεροι κλέφτες κι αστυνόμους κι ήταν αρχηγός η Αργυρώ…». Με μέσα λιγοστά και με μόνους οδηγούς το κέφι, τη φαντασία και την ξενοιασιά, διασκεδάσαμε κι εμείς πολλές φορές με την αμπάριζα, το κουτσό, τα μήλα, το τσιλίκι, το λεπτό κρεμμύδι, το κορόιδο και τόσα άλλα που χάθηκαν και πια δεν σημαίνουν πολλά πράγματα για τα παιδιά μας. Ίσως λοιπόν αξίζει ένα ταξίδι στο παρελθόν για να θυμηθούμε κάποια από εκείνα τα αγαπημένα παιχνίδια της κάθε παρέας. Αυτά που παρουσιάζονται παρακάτω αφορούν παιδιά του δημοτικού. Και θυμηθείτε! Αν κάπου βρείτε μια αλάνα ή ένα πλάτωμα μικρό, μαζέψτε τα παιδιά, «διδάξτε» τους τα παιχνίδια και, γιατί όχι, παίξτε μαζί τους. Το παιχνίδι, σίγουρα, κάνει καλό!

2 Μαΐ 2014

“Λειτουργίες του Εγκεφάλου στον Αυτισμό”

Το παράρτημα Θεσσαλονίκης της Ελληνικής Εταιρίας Προστασίας Αυτιστικών Ατόμων διοργανώνει την Κυριακή 11 Μαίου 2014 και ώρα 11:00 π.μ., διάλεξη με θέμα “Λειτουργίες του Εγκεφάλου στον Αυτισμό”, που θα λάβει χώρα στις εγκαταστάσεις του Κέντρου του παραρτήματος, Βερατίου 5.

Η Διάλεξη απευθύνεται σε γονείς και είναι ΔΩΡΕΑΝ. Για την ορθή λειτουργία και των προγραμματισμό είναι απαραίτητη η προεγγραφή σε αυτήν. Η Διάλεξη, που απευθύνεται σε γονείς, θα επιχειρήσει να μεταδώσει με ευκατανόητο τρόπο στο κοινό των γονέων τα πιο πρόσφατα δεδομένα Λειτουργικής Απεικόνισης του εγκεφάλου και έκφρασης γονιδίων στις διαταραχές του φάσματος του Αυτισμού, καθώς και τις νεότερες προσεγγίσεις ψυχοθεραπευτικών παρεμβάσεων και σχεδιασμού φαρμάκων.

1 Μαΐ 2014

Φόβος ή φοβία;

Όλα τα παιδιά εκδηλώνουν κάποιους φόβους κάποια στιγμή στη ζωή τους, σε μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση από τους μεγάλους, και το στάδιο αυτό θεωρείται φυσιολογικό κομμάτι της ανάπτυξης τους. Ειδικά αν το παιδί εκδηλώνει ευχαρίστηση με κάτι τη μια μέρα και την άλλη το φοβάται είναι πιο πιθανό να περνά κάποια αναπτυξιακή φάση παρά να ζει ένα τραυματικό γεγονός.

Όταν όμως ο φόβοι αυτοί είναι τόσο έντονοι και τόσο επίμονοι ώστε να εμποδίζουν την καθημερινή λειτουργικότητα και ευεξία του παιδιού, όταν γίνονται παράλογοι (πχ είναι αναμενόμενο για ένα παιδί 2, όχι όμως και 8 ετών να φοβάται να καθίσει στην τουαλέτα) και δεν μπορούμε να το καθησυχάσουμε ή να του αποσπάσουμε την προσοχή, μετατρέπονται σε φοβίες.