Η αισθητηριακή ολοκλήρωση είναι ευεργετική για τα παιδιά

Στην εργοθεραπεία υπάρχουν δύο κύριες σχολές: μία που δέχεται και μία που δεν δέχεται τη μέθοδο θεραπείας μέσω της αισθητηριακής ολοκλήρωσης. Μία νέα μελέτη του Πανεπιστημίου Thomas Jefferson στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ επιβεβαιώνει την άποψη πολλών γονέων και θεραπευτών ότι η αισθητηριακή ολοκλήρωση είναι πράγματι ευεργετική για παιδιά με αυτισμό. Η μελέτη αυτή χρηματοδοτήθηκε από τον ανεξάρτητο οργανισμό Autism Speaks.

Τα παιδιά με αυτισμό συνήθως δυσκολεύονται να επεξεργαστούν τις αισθητηριακές πληροφορίες που δέχεται ο εγκέφαλός τους. Αυτό με πολύ απλά λόγια σημαίνει ότι αντιλαμβάνονται με διαφορετικό τρόπο την υφή, τη μυρωδιά, τη γεύση, την ένταση του ήχου, τη φωτεινότητα ή την κίνηση ορισμένων αντικειμένων. Αυτός ο διαφορετικός τρόπος αντίληψης είναι που πυροδοτεί ορισμένες φορές κρίσεις, υπό φαινομενικά (για εμάς) κανονικές συνθήκες.

Στόχος της αισθητηριακής ολοκλήρωσης είναι ν’ αλλάξει τον τρόπο αντίδρασης του εγκεφάλου σε αυτές τις συνθήκες. Η αλλαγή αυτή επιτυγχάνεται μέσω του παιχνιδιού. Αυτός είναι και ο ένας από τους δύο κύριους λόγους παρεξήγησης της μεθόδου της αισθητηριακής ολοκλήρωσης. Για τον εξωτερικό παρατηρητή, η θεραπεία αυτή μοιάζει με ένα απλό παιχνίδι. Αυτό που βλέπει, δεν διαφέρει σχεδόν καθόλου απ’ ότι βλέπει στον παιδότοπο των Goody’s για παράδειγμα: ένα παιδάκι να παίζει μέσα σε μία πισίνα με μπάλες. Κάποιος που δεν γνωρίζει περισσότερα δεν μπορεί ν’ αντιληφθεί την επίδραση αυτού και των άλλων παιχνιδιών που χρησιμοποιούν οι εργοθεραπευτές στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Ο έτερος λόγος παρεξήγησης της αισθητηριακής ολοκλήρωσης είναι ότι συχνά συγχέεται με  διάφορες άλλες πρακτικές, οι οποίες επίσης βασίζονται στα αισθητηριακά κέντρα, που χρησιμοποιούμε για να ηρεμήσουμε ένα παιδί. Οι πρακτικές αυτές, όπως για παράδειγμα μία σφιχτή αγκαλιά ή η χρήση ενός σφιχτού γιλέκου, έχουν πρόσκαιρο αποτέλεσμα. Σε αντίθεση, όπως προείπαμε, η αισθητηριακή ολοκλήρωση αλλάζει τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου και το αποτέλεσμά της είναι μόνιμο.

Η Δρ. Lauren Elder, παιδοψυχολόγος, εξηγεί έναν ακόμα λόγο για τον οποίο παρεξηγείται η αισθητηριακή ολοκλήρωση: «Το πρόβλημα οφείλεται εν μέρει και στις πολλές διαφορετικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται, όλες με την ονομασία αισθητηριακή ολοκλήρωση». Συνεχίζει λέγοντας: «Αυτή είναι μία από τις πρώτες μελέτες που αποδυκνύουν ότι μία θεραπεία είναι τόσο αποτελεσματική στην αντιμετώπιση των δυσκολιών στην αισθητηριακή επεξεργασία που αντιμετωπίζουν πολλά παιδιά και η οποία επίσης συμβάλλει στη βελτίωση της καθημερινής τους λειτουργικότητας».

Στην έρευνα συμμετείχαν 32 παιδιά με αυτισμό, ηλικίας τεσσάρων έως οκτώ ετών. Τα παιδιά χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Τα παιδιά της πρώτης ομάδας δέχθηκαν τις συνηθισμένες θεραπείες, ενώ τα παιδιά της δεύτερης ομάδας δέχθηκαν τις συνηθισμένες θεραπείες και τη θεραπεία της αισθητηριακής ολοκλήρωσης. Οι ερευνητές μίλησαν με τους γονείς των παιδιών, δίχως να γνωρίζουν σε ποια ομάδα ανήκε το κάθε παιδί, θέτοντας στόχους και αξιολογώντας την πρόοδό τους.

Αν και η έρευνα διήρκεσε μόλις 10 εβδομάδες, η πρόοδος των παιδιών της δεύτερης ομάδας ήταν σαφώς μεγαλύτερη. Τα παιδιά αυτά επίσης χρειάζονταν λιγότερη βοήθεια από τους γονείς τους στις λεγόμενες δραστηριότητες της καθημερινής ζωής.

«Το σκεπτικό είναι ότι αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις πληροφορίες από τα αισθητηριακά κέντρα, βοηθάμε τα παιδιά με αυτισμό να κατανοήσουν τις πληροφορίες που δέχονται, με σκοπό να τις χρησιμοποιήσουν για τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής» δήλωσε η Δρ. Roseann Schaaf, επικεφαλής ερευνήτρια.

Ελιζιάννα Χριστοδούλου, Παιδιατρική εργοθεραπεύτρια SΙΤ