Το κόστος μιας έρευνας...

Καθημερινά σχεδόν ενημερωνόμαστε για τα ευρήματα νέων ερευνών και προσπαθούμε να παρουσιάζουμε όσο πιο συχνά γίνεται πολλά από αυτά. Πολλές φορές έχουμε εκφράσει την άποψή μας για τα αποτελέσματα των ερευνών, άλλοτε συμφωνώντας και άλλοτε διαφωνώντας με αυτά. Δυστυχώς, σχεδόν ποτέ μία έρευνα δεν είναι 100% αντικειμενική: πάντοτε υπάρχουν απόψεις, συμφέροντα και ειδικές συνθήκες που επηρεάζουν τ’ αποτελέσματά της.

Αφορμή γι’ αυτές τις σκέψεις είναι ένα πρόσφατο δημοσίευμα των New York Times, σχετικά με μία έρευνα του 1999. Η έρευνα αυτή είχε κοστίσει τότε στο Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας των ΗΠΑ περίπου 11 εκ. δολάρια (λίγο πάνω από 8 εκ. ευρώ), γι’ αυτό και θεωρείται ακόμα «Ευαγγέλιο» από πολλούς γονείς. Το συμπέρασμα ήταν ότι, μακροχρόνια, η φαρμακευτική αγωγή είναι πιο αποτελεσματική σε σχέση με τη θεραπεία από ειδικούς θεραπευτές.

Τα συμπεράσματα της έρευνας είχαν χρησιμοποιηθεί με διαφορετικό τρόπο από όσους είχαν συμφέροντα:

·         Οι φαρμακευτικές εταιρείες τη χρησιμοποίησαν για να πουλήσουν τα σκευάσματά τους. Υπολογίζεται ότι τα 2/3 των παιδιών με ΔΕΠΥ στις ΗΠΑ λαμβάνουν σήμερα φαρμακευτική αγωγή

·         Οι ασφαλιστικές εταιρείες τη χρησιμοποίησαν προκειμένου να αρνηθούν να καλύψουν το κόστος των θεραπειών, το οποίο σαφώς υπερβαίνει το κόστος της φαρμακευτικής αγωγής

·         Μέχρι και οι γονείς επαναπαύτηκαν με βάση την έρευνα: άλλο να ξοδεύεις 2-3.000 ευρώ ετησίως για θεραπείες και άλλο να δίνεις 500-600 ευρώ για φάρμακα, πεπεισμένος ότι κάνεις το καλύτερο δυνατό για το παιδί σου. Επιπλέον, οι θεραπείες απαιτούν και πολύ περισσότερο χρόνο, τον οποίο αρκετά συχνά δυσκολεύονται να διαθέσουν οι γονείς.

Ωστόσο, σύμφωνα με το δημοσίευμα των Times, πολλοί είναι αυτοί που αμφισβητούν τα συμπεράσματα αυτής της έρευνας, μεταξύ αυτών και ορισμένοι από τους συντάκτες της. Η Δρ. Lily Hechtman, καθηγήτρια ψυχιατρικής και παιδιατρικής, καθώς και Διευθύντρια του Ερευνητικού Τμήματος Παιδικής Ψυχιατρικής του πανεπιστημίου McGill στο Μόντρεαλ του Καναδά, η οποία συνυπογράφει την έρευνα, δήλωσε σχετικά: «Ελπίζω να μην έχει κάνει ανεπανόρθωτη ζημιά. Δυστυχώς, στο τέλος, τα παιδιά είναι αυτά που την πληρώνουν».

Οι επικριτές της έρευνας αναφέρουν τα στενά πλαίσια στα οποία βασίζονταν τα συμπεράσματα. Ναι μεν η φαρμακευτική αγωγή βοηθούσε τα παιδιά σχολικής ηλικίας να τα πάνε καλύτερα στο σχολείο και στη συμπεριφορά τους στο σπίτι, ωστόσο η έρευνα δεν εξέτασε καθόλου την πρόοδο των παιδιών αυτών μετά το τέλος της περιόδου λήψης των φαρμάκων (σχεδόν μηδαμινή, με βάση μεταγενέστερη έρευνα) ή μετά από διάστημα μερικών ετών (σαφέστατα χαμηλότερης λειτουργικότητας σε σχέση με τα παιδιά που είχαν λάβει συστηματική θεραπεία).

Γι’ αυτό και σχεδόν πάντα διατηρούμε τις επιφυλάξεις μας και δεν βιαζόμαστε να πανηγυρίσουμε για το «εμβόλιο που θεραπεύει τον αυτισμό», τη νέα μέθοδο που βοηθά το παιδί «να ξεπεράσει τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ» κτλ.

Η ενημέρωση είναι το καλύτερο «όπλο» και για τους γονείς και για τους θεραπευτές, σε συνδυασμό με τη γνώση ότι εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν σε τόσο περίπλοκα θέματα.

Ελιζιάννα Χριστοδούλου, Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια SIT