Τι είναι αυτό που δεν φαίνεται στα τεστ νοημοσύνης όσον αφορά τον αυτισμό;
Πολλοί ερευνητές έχουν αρχίσει να αναθεωρούν τις απόψεις τους σχετικά με τα άτομα με αυτισμό και τις ικανότητές τους. Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν είναι ότι πιθανότατα είναι υποτιμημένη η εν δυνάμει συνεισφορά τους στο κοινωνικό σύνολο.
Πολλοί ερευνητές έχουν αρχίσει να αναθεωρούν τις απόψεις τους σχετικά με τα άτομα με αυτισμό και τις ικανότητές τους. Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν είναι ότι πιθανότατα είναι υποτιμημένη η εν δυνάμει συνεισφορά τους στο κοινωνικό σύνολο.
Ο αυτισμός είναι ένα φάσμα διαταραχών το οποίο περιλαμβάνει μια ευρεία γκάμα επιπέδων λειτουργικότητας. Στα δύο άκρα αυτής της γκάμας είναι τα άτομα “υψηλής λειτουργικότητας” και τα άτομα “χαμηλής λειτουργικότητας”.
Τα πρώτα, είναι άτομα που πηγαίνουν κανονικά στη δουλειά τους, διατηρούν φιλικές σχέσεις και τα πάνε καλά με όλους.
Τα δεύτερα, είναι άτομα που εξαρτώνται από άλλους για να τα βγάλουν πέρα. Συνήθως, τα άτομα αυτά έχουν διαγνωσθεί ως νοητικά καθυστερημένα και γι’ αυτό το λόγο βρίσκονται υπό συνεχή φροντίδα και επιτήρηση.
Οι διαγνώσεις αυτές έχουν βασιστεί στο τι δεν μπορούν να κάνουν αυτά τα άτομα. Κάτι το οποίο είναι λάθος, για λόγους που θα εξηγήσουμε παρακάτω. Γι’ αυτό και ολοένα και περισσότεροι ερευνητές ελέγχουν πλέον, όχι το τι δεν μπορούν, αλλά το τι μπορούν να κάνουν οι αυτιστικοί.
Οι ερευνητές θεωρούσαν τους αυτιστικούς ως άτομα με νοητική καθυστέρηση, σε ποσοστό 70-80%. Η Meredyth Edelson, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Willamette, αναζήτησε τις πηγές που δικαιολογούσαν αυτό το ποσοστό. Δεν κατάφερε να βρει το παραμικρό. Τα συμπεράσματα εξάγονταν κυρίως με βάση τα τεστ νοημοσύνης, τα οποία διογκώνουν το όποιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι αυτιστικοί. Στα περισσότερα διαγνωστικά τεστ, οι οδηγίες είναι προφορικές. Τα φυσιολογικά παιδιά δεν αντιμετωπίζουν το παραμικρό πρόβλημα με τις οδηγίες.
Οι ερευνητές θεωρούσαν τους αυτιστικούς ως άτομα με νοητική καθυστέρηση, σε ποσοστό 70-80%. Η Meredyth Edelson, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Willamette, αναζήτησε τις πηγές που δικαιολογούσαν αυτό το ποσοστό. Δεν κατάφερε να βρει το παραμικρό. Τα συμπεράσματα εξάγονταν κυρίως με βάση τα τεστ νοημοσύνης, τα οποία διογκώνουν το όποιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι αυτιστικοί. Στα περισσότερα διαγνωστικά τεστ, οι οδηγίες είναι προφορικές. Τα φυσιολογικά παιδιά δεν αντιμετωπίζουν το παραμικρό πρόβλημα με τις οδηγίες.
Ένα αυτιστικό παιδί ωστόσο είναι πολύ πιθανό να μην καταλαβαίνει αυτές τις οδηγίες λόγω των λεκτικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει και των αισθητηριακών ερεθισμάτων που αποσπούν την προσοχή του.
Ωστόσο, αυτός δεν είναι ο μοναδικός τρόπος διεξαγωγής ενός τεστ. Υπάρχουν και τεστ με μη προφορικές οδηγίες, στα οποία οι εξεταστές ζητούν από τα παιδιά να ολοκληρώσουν σχέδια και μοτίβα, όπως αυτά της φωτογραφίας.
Η επίδοση ενός φυσιολογικού παιδιού σε ένα τέτοιο τεστ θα είχε ελάχιστο ποσοστό διακύμανσης, με προφορικές ή μη προφορικές οδηγίες. Ωστόσο, σύμφωνα με έρευνα της Isabelle Soulieres, ερευνήτριας στο Πανεπιστήμιο Harvard, το αντίστοιχο ποσοστό σε αυτιστικά παιδιά ενδέχεται να διαφέρει μέχρι και 70%. “Ανάλογα με το τεστ που χρησιμοποιείς, λαμβάνεις εντελώς διαφορετική εικόνα για τις δυνατότητες ενός παιδιού”. Και άλλες έρευνες επιβεβαιώνουν αυτό το συμπέρασμα, ωστόσο με σαφώς μικρότερη ποσοστιαία διαφορά.
Η κρυφή δυναμική των αυτιστικών αναγνωρίστηκε πρόσφατα από τον Laurent Mottron, ψυχίατρο και καθηγητή του τμήματος ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ.
Σε ένα άρθρο του στο επιστημονικό περιοδικό Nature, διηγείται την προσωπική του εμπειρία από τη συνεργασία με αυτιστικά άτομα. Αυτό που εκείνος συμπέρανε είναι ότι ο αυτισμός δεν είναι ασθένεια, αλλά μία διαφορετική προσέγγιση της καθημερινής ζωής.
Μαζί του συμφωνεί η Soulieres: “Σε πολλά από τα παιδιά που θεωρούνται χαμηλής λειτουργικότητας, εάν τους δώσεις διαφορετικού είδους τεστ, θα δεις ότι έχουν πολλές κρυμμένες δυνατότητες. Μπορούν να επιλύσουν πραγματικά περίπλοκα προβλήματα, αρκεί να τους δώσεις πληροφορίες τις οποίες ο εγκέφαλός τους είναι σε θέση να επεξεργαστεί”.
Το συμπέρασμα είναι ότι το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα υποτιμά τις ικανότητες των αυτιστικών παιδιών. Με βάση τα διαγνωστικά τεστ, ο κόσμος πιστεύει ότι ένα αυτιστικό παιδί έχει περιορισμένες δυνατότητες εκμάθησης. Αυτό δεν αληθεύει: απλά μαθαίνουν με διαφορετικό τρόπο σε σχέση με τα υπόλοιπα παιδιά.
Η κρυφή δυναμική των αυτιστικών έγκειται στην αναγνώριση μοτίβων, στη λογική συλλογιστική και στην αναγνώριση παρατυπιών σε δεδομένα ή επιχειρήματα.
Αυτό ακριβώς τονίζει η Soulieres σχετικά με μία αυτιστική συνάδελφό της που καταλαβαίνει και το παραμικρό λάθος: “Αρχικά, εναντιωνόμαστε μαζί της, ωστόσο, σχεδόν κάθε φορά εκείνη έχει δίκιο κι εμείς άδικο”.
Η αναγνώριση αυτών των κρυφών δυνατοτήτων των αυτιστικών ατόμων θα έκανε καλό στην κοινωνία ως σύνολο. Γι’ αυτό και θα πρέπει να ξεκινήσουμε να τα αντιμετωπίζουμε διαφορετικά προκειμένου να “απελευθερώσουμε” αυτές τις δυνατότητες μήπως και κάποια μέρα μπορέσουμε να κατανοήσουμε πλήρως τι κρύβεται μέσα σε έναν αυτιστικό εγκέφαλο.
Πηγή: Scientific American
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου