Ένα 2-χρονο είναι πολύ δύσκολο να μας ακούσει γιατί βιώνει την μεγαλύτερη ανάπτυξη του εγκεφάλου που θα έχει στη ζωή του σημειώνοντας πως από τη μέρα γέννησης του μέχρι και τα 3 του χρόνια, αναπτύσσει 700 συνδέσεις νευρώνων το δευτερόλεπτο! (νευρώνας: το κύτταρο που αποτελεί δομικό μέρος και λειτουργική μονάδα του νευρικού συστήματος). Δηλαδή, τα πρώτα 3 χρόνια, το πλήθος των συνδέσεων νευρώνων που σχηματίζονται είναι περίπου 700x3600x24x365x3 = 66,2 δις!
Κατά τη γέννηση, ένα βρέφος έχει περίπου 100 δισεκατομμύρια
εγκεφαλικά κύτταρα αλλά τα περισσότερα από αυτά δεν είναι ακόμα
συνδεδεμένα σε δίκτυα. Επίσης, οι συνδέσεις ανά νευρώνα είναι περίπου 2500 αλλά μέχρι την ηλικία των 2 ή 3 ετών φτάνουν τις 15000
ανά νευρώνα! Το μυαλό εξαλείφει τις συνδέσεις που χρησιμοποιούνται
σπάνια ή ποτέ (κάτι που είναι αναμενόμενο για την ανάπτυξη του
εγκεφάλου) Στην πρώτη δεκαετία της ζωής του φτάνουν το 1 τρις!
Οι συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων σχηματίζονται από την αλληλεπίδραση των γονιδίων του παιδιού-μωρού, με το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνει και τις εμπειρίες που αποκτά. Ιδιαιτέρως από το «πάρε-δώσε»
που έχει με τους ενήλικες. Αυτές είναι οι συνδέσεις που χτίζουν τον
εγκέφαλο του – την υποδομή πάνω στην οποία θα στηριχθούν μετέπειτα η
μάθηση, η συμπεριφορά και η υγεία του.
Όταν ένα μωρό ή παιδί κλαίει ή κάνει χειρονομίες και ο ενήλικας ανταποκριθεί κατάλληλα στο κάλεσμα του είτε με οπτική επαφή, είτε μιλώντας του είτε αγκαλιάζοντας το, τότε οι συνδέσεις των νευρώνων χτίζονται και ενισχύονται στον εγκέφαλο του.
Επειδή αυτού του είδους η σχέση είναι αναμενόμενη και απαραίτητη, η
έλλειψη της αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη του παιδιού. Η μόνιμη
απουσία τέτοιων αλληλεπιδράσεων λειτουργεί αρνητικά, καθώς όχι μόνο ο
εγκέφαλος δεν λαμβάνει θετικά μηνύματα αλλά η αντίδραση του σώματος στο
στρες είναι ενεργοποιημένη, πλημμυρίζοντας τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο με
ενδεχομένως βλαβερές ορμόνες του στρες.
Το «ενδεχομένως» έχει
μπει στην πρόταση γιατί δεν είναι όλα τα είδη άγχους επιβλαβή. Όταν
είναι σε χαμηλά επίπεδα, είναι επιθυμητά. πχ. η πρώτη μέρα με τη νταντά,
η εξέταση από το γιατρό, προκαλούν ένα άγχος στο παιδί αλλά σε καμία
περίπτωση δεν είναι «τοξικό». Στην ερώτηση αν η περιστασιακή έλλειψη
προσοχής προς στο παιδί είναι επιβλαβής η απάντηση είναι πως πιθανώς δεν
είναι. Αν η «αδιαφορία» παρουσιάζεται μερικές φορές σε ένα κατά τα άλλα
περιβάλλον που κυριαρχεί η αγάπη και η ανταπόκριση στα καλέσματα του
παιδιού δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Τι μας λέει δηλαδή εν ολίγοις;
Ότι δεν αφήνουμε ένα μωρό-παιδί να
κλαίει ακατάσχετα για να ..μάθει ή για να ..μην μας πάρει τον αέρα, ή
άλλα τέτοια.. χαριτωμένα, αλλά ανταποκρινόμαστε στο κάλεσμα του και του
παρέχουμε ασφάλεια (σ’αυτές τις μικρές ηλικίες)
Γιατί δεν καταλαβαίνει όταν λέτε «όχι»;
Και για να σας λύσω την απορία σχετικά με το τι μπορούμε να κάνουμε
για να μας ακούσει το ζουζούνι μας, η συγγραφέας παραθέτει το παρακάτω
παράδειγμα:
Ενώ είμασταν σε..κατάσταση ηρεμίας ο μικρός ξεκινούσε:..
Αυτός : θέλω τοστ!
Μαμά: οκ! (δίνει τοστ)
Αυτός: δεν θέλω τοστ (πέφτει στο πάτωμα και οδύρεται)
Μαμά: Τι; Γιατί; Τι πρόβλημα έχει το τοστ;
Και εδώ ακριβώς είναι που το έκανα όλο λάθος. Ρωτούσα λογικές ερωτήσεις με το σκεπτικό ότι οι σκέψεις του 2χρονου ήταν λογικές ενώ στην πραγματικότητα δεν ήταν. Όταν έχεις ένα 2-χρονο που δεν ακούει, σε μεγάλο ποσοστό οφείλεται στο ότι η συμπεριφορά του καθορίζεται από το «συναισθηματικό» κομμάτι του εγκεφάλου του και όχι το λογικό. Που σημαίνει ότι το 2χρονο σας έχει μη λογικές και παρορμητικές σκέψεις που οφείλονται στο συναίσθημα, όλη την ώρα. Αυτό είναι κανονικό και αναμενόμενο, γιατί είπαμε 700 νέες συνδέσεις νευρώνων το δευτερόλεπτο! (ο εγκέφαλος σε έξαρση!).
Η λύση είναι απλή. Αντί να κάνετε ερωτήσεις, απλά ανταποκριθείτε στην απαίτηση του παιδιού εκείνη τη στιγμή. Τα μωρά δεν καταλαβαίνουν το γιατί αισθάνονται έτσι. Απλά αισθάνονται. Γι’ αυτό όταν ρωτάτε το νήπιο «πού είναι το πρόβλημα» ή «γιατί το έκανες αυτό» ή «γιατί κλαις», απαντάνε με κλάμα, σιωπή, επαναλαμβάνουν αυτό που είπαν, φωνάζουν ή.. ωρύονται!
Το 2χρονο δεν ξέρει την απάντηση, γι’αυτό απαντά μ’αυτόν τον τρόπο. Δεν ξέρει γιατί δεν θέλει τοστ πια. Δεν ξέρει τι.. πρόβλημα έχει το τοστ.. αυτό που ξέρει είναι ότι έχει μια ..εσωτερική παρόρμηση που του λέει «Πες όχι στο τοστ!»
Τι πρέπει να κάνετε; Άσχετα από το πόσο παράλογα ή παρορμητικά ενεργεί το παιδί σας, μείνετε ήρεμοι, αγκαλιάστε το και στην προκειμένη περίπτωση απαντήστε του.. «Α.. ώστε δεν θέλεις τοστ..» Μετά, περιμένετε.. Αυτή η παύση (3-7 δευτερόλεπτα, όχι πολύ περισσότερο) θα δώσει στο παιδί σας την ευκαιρία να επεξεργαστεί…
Σταμάτησα να μαλώνω μαζί του για το τοστ, αντ’αυτού χαλάρωσα και ήπια καφέ.. «Μπορείς να φας τοστ για πρωινό ή σαν σνακ αργότερα..» 7 λεπτά μετά επανήλθε και αποφάσισε να φάει το τοστ!»
Πηγή
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου